جمعیت
سالم :
یکی از مهمترین موضوعات جمعیت‌شناختی کشور که توجه روزافزونی را به
خود جلب می‌کند، بحث سالخوردگی جمعیت می‌باشد. جنبه‌های مختلف این پدیده مورد توجه
محققان حوزه‌های مختلف قرار گرفته است. ، از مهمترین و پرکاربردترین شاخصهای
جمعیتی مطالعه سالخوردگی جمعیت همچون تعداد و درصد افراد بالای 64 سال، میانه سنی،
نسبتهای وابستگی، شاخص سالمندی و هرمهای سنی استفاده شده است. مجموع شاخصها بیان
کننده آنند که با توجه به وضعیت ثبات و گاهی افزایش باروری به همراه کاهش اساسی
مرگ و میر کودکان و نوزادان درسالهای قبل از 1365، ساخت سنی کشور جوان و موضوع
سالخوردگی جمعیت کشور مطرح نبوده است. بعد از آن و با کاهش اساسی و منحصر به فرد
باروری در مدت زمان حدود یک دهه، ساخت سنی کشور هم به سرعت تغییر کرد و جمعیت به
شدت به سمت سالخورده شدن پیش رفت. در حال حاضر هنوز جمعیت کشور از جهت شاخصهای
سالخوردگی، سالخورده به حساب نمی‌آید ولی تا دو دهه آینده ساخت آن سالخورده خواهد
شد و با یک جمعیت عظیم بالای 64 ساله روبرو خواهیم شد. آمادگی مواجهه با چنین وضعیتی
و مهیا نمودن برنامه‌ها و سیاستهای متناسب باید از اولویتهای اصلی برنامه‌ریزان
باشد.
سطح باروری در خانواده نیز رابطه بسیار قوی با سطح تحصیلات افراد به
ویژه زنان دارد. میزان باروری زنان دارای تحصیلات بالا نسبت به زنان فاقد تحصیلات
در کشورهای در حال توسعه حدود 3 فرزند کمتر است. این تفاوت در کشورهای در حال
توسعه کمتر می‌باشد. در واقع، این تفاوتها بستگی به مرحله انتقال باروری یک جامعه
دارد. در مراحل اولیه تفاوتها زیاد و در مراحل بعد تفاوتها کم می‌شود. برای افراد
دارای تحصیلات بالاتر، بعد مطلوب خانوار کمتر می‌باشد و آنها تعداد فرزندان کمتری
می‌خواهند. میزان استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری به موازات افزایش سطح
تحصیلات زیادتر می‌گردد. آموزش در بین قویترین عوامل موثر بر مرگ و میر و بهداشت
قرار دارد. تقریباً همیشه افراد دارای تحصیلات بالا، سالمتر هستند، طول عمر بیشتری
دارند و آگاهی آنها در مورد روشهای پیشگیری از عفونت HIV/ایدز وسایربیماریها بیشتر می‌باشد. میزان مرگ و میر کودکان زیر
پنج ساله و مرگهای هنگام زایمان در زنان بیسواد یا دارای تحصیلات اندک نسبت به
زنان دارای تحصیلات بالا، بیشتر می‌باشد و آنها آگاهی کمتری از شیوه‌های مراقبت
بهداشتی و عوامل موثر بر سلامت دارند، سطح
تحصیلات به عنوان یکی از معیارهای اصلی کشورهای مهاجرپذیر دارای سیاستهای اقامتی
بوده است. امروزه شمار روزافزونی از کشورهای مهاجرپذیر این سیاستها را اعمال می‌کنند.
افراد بسیاری به قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور دست به مهاجرت می‌زنند که عمدتاً
شامل مردان می‌شوند. با اینهمه، تعداد زنان در بین دانشجویان خارجی در سالهای اخیر
رو به فزونی گذاشته است. دانشجویان خارجی عمدتاً به کشورهایی می‌روند که با آنها
پیوندهای جغرافیایی، زبانی، تاریخی و نهادی دارند. تأثیرات ذکر شده تا زمانی وجود
دارند که دیگر متغیرها از قبیل شهرنشینی یا درآمد کنترل شده باشند. وعوامل زیادی
بر روند سلامت جمعیت تاثیر گذارند.
طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی و از رویکردی جمعیت شناختی. بررسی بین
موضوعات مختلف جمعیتی و طلاق برخی وجوه موضوع را روشن می سازد. به جهت آنکه برخی
جمعیت شناسی را یک علم آماری می دانند و حتی آن را علم میزانها نام نهاده اند،
شاید بتوان محاسبه میزانهای جمعیت شناختی طلاق را از مهمترین وظایف جمعیت شناسی
قلمداد کرد، بنابراین، بحث اندازه گیری و شاخصهای مختلف طلاق مطرح شده است. رابطه
طلاق با سه مولفه اصلی جمعیتی یعنی باروری، مرگ و میر و مهاجرت نیز وظیفه مهم
دیگری است که در این نوشتار دنبال شده است. رابطه بین طلاق و باروری و نیز مهاجرت
و باروری بیش از رابطه طلاق با مرگ و میر به بحث گذاشته شده و در مورد آن تحقیق
شده است. به صورت نظری، افزایش طلاق باعث کاهش باروری می شود.مهاجرت هم می تواند
دوام زندگی زوجین را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا افزایش مهاجرت در افزایش طلاق
سهیم است. مرگ و میر در بین زوجین کمتر از افراد مجرداست. غالبا، افراد مطلقه و
بیوه دارای میزانهای بالاتر مرگ و میر هستند هر چند این موضوع در مورد مردان بیش
از زنان اثبات شده است. در روند انتقال جمعیت، به بحث تغییرات خانواده و افزایش
طلاق به عنوان یکی از مولفه های آن، توجه زیادی می شود. از موضوعات مهم دیگر روند
چرخه زندگی و تغییرات آن در طول زمان است. در این تغییرات موضوع جدایی زناشویی و
ازدواج مجدد و تعداد تکرار آن ،موضوعات دیگر همچون نسبتهای جنسی و سن ازدواج و
اهمیت آنها در بحث جمعیت سالم بررسی می شود.
راهکارهای مداخله ای:
مشاوره دقیق زوجین قبل ازدواج وپس از ازدواج در خصوص رضایت زوجین از زندگی زناشویی.
حمایت افراد کلیدی
خانوار و والدین از زوجین جوان جهت کاهش
طلاق
تقویت بنیه اقصادی خانوار
با تقویت مهارت های فردی در زمان تحصیل.
- ایجاد کار آفرینی زود بازده وبرنامه ریزی
مناسب برحسب مشکل برای سلامت جمعیت.
- ایجاد امکانات مناسب ورفاه اجتماعی جهت عموم
مردم .
واحد سلامت خانواده شهرستان
دالاهو